Wijnbouw in Zweden: ‘Vakantie in de noordelijkste wijngaard in Europa’
Wijnbouw in Zweden wordt op beperkte schaal uitgeoefend. Het koele Zweedse klimaat staat grootschalige wijnbouw (nog) niet toe. De meeste druiventeelt komt van hobbykwekers. Hoewel het in dit artikel handelt over wijn van druiven, wordt onder de term ‘Zweedse wijn’ ook wel wijn van andere vruchten verstaan.
Zweden is het meest noordelijke Europese land waar wijnbouw mogelijk is. Al vóór de Kleine IJstijd vond er al wijnbouw in Zweden plaats. En het is sinds eind vorige eeuw dat er ten zuidoosten van Malmö in het Zuid-Zweedse Skånelän, in Södermanlands län op 100 kilometer ten westen van Stockholm en op het eiland Gotland opnieuw pogingen worden ondernomen.
Dat er wijnbouw in Zweden plaatsvindt, wordt vaak gerelateerd aan de opwarming van de aarde. Maar toch is het vooral te danken aan nieuw ontwikkelde druivenvariëteiten en vinificatietechnieken die wijnbouw in Zweden mogelijk maken. Er wordt bijvoorbeeld ook veel kennis via het CCOVI over de Canadese wijnbouw gehaald.
Hoewel het klimaat, zeker als je het vergelijkt met andere wijnlanden, vrij koud is, zijn het de langere zomerdagen die de teelt van druiven met een groeitijd compenseren. Vanwege het koele klimaat en de toegepaste druivenvariëteiten heeft men minder last van insecten en schimmelvorming. Dit zorgt er voor dat er bijna geen bestrijdingsmiddelen gebruikt hoeven te worden.
Zweedse wijn kent geen officiële herkomstbenaming, maar het land is wel ingedeeld in een wijnbouwzone zoals door de Europese Unie bepaald. Ook is Zweden lid van de Internationale Organisatie voor Wijnbouw en Wijnbereiding.
In 2006 werd er ruim 5500 liter wijn geproduceerd. Twee derde rode wijn en één derde witte wijn, waarbij zelfs een mousserende wijn. De totale wijnproductie stijgt jaarlijks. Mondjesmaat vinden enkele van deze wijnen – via de systembolaget – hun weg naar de consument.
Enkele succesvol toegepaste druivenvariëteiten zijn thans;
> Wit: Vidal blanc en Solaris
> Blauw: Rondo
Mariëlle vertelt
“Het aantal wijngaarden in Zweden groeit, dankzij de klimaatverschuivingen en de druivenrassen die de afgelopen decennia zijn ontwikkeld. Je vindt ze vooral in Skåne, de zuidelijkste provincie van Zweden, rond de 55ste en 56ste breedtegraad. Maar deze wijngaard, veel noordelijker gelegen en met bekende druivenrassen, dat is echt een unicum”.
Merlot en Chardonnay op de 59ste breedtegraad
“Wat keken die pubers op hun neus zeg! Gaan we op vakantie naar Zweden, vindt moeder toch nog een wijngaard om te bezoeken…. Maar ja, zo’n kans kon ik toch niet laten lopen? Een wijngaard op de 59ste breedtegraad, met nog Merlot en Chardonnay ook. Niet eens de nieuwe rassen die je in Nederland ziet, nee, gewoon klassieke druiven”.

Zomerbistro
“Mocht je eens naar Zweden gaan, aarzel dan niet te gaan eten in de zomerbistro van Blaxsta Vingård, de wijngaard van chef Göran Amnegård in Blacksta. Blacksta ligt zo’n 130 kilometer ten zuidwesten van Stockholm, midden tussen de golvende graanvelden, bossen en meren. Rond de millenniumwisseling besloten Amnegård en zijn gezin van Canada terug naar Zweden te verhuizen. Zeventien jaar lang was Amnegård daar chef geweest. In Zweden vestigden ze zich op een boerderij in Blacksta, waar druivenstokken werden geplant en al snel ook een restaurant werd geopend.
In het restaurant eet je groenten en kruiden van de eigen tuin en vlees uit de streek en drink je wijnen van eigen wijngaard of fruitbomen. Naast Merlot en Chardonnay maakt Amnegård diverse fruitwijnen én ijswijn, de zoete wijnspecialiteit die ook bekend is uit Duitsland en Canada. Voor de ijswijn staat Vidal aangeplant, die 80% van de wijngaard uitmaakt”.
Merlot en ijswijn
“Vooral de Merlot maakte indruk op ons: lekker fruitig, soepel, kruidig. Volgens Amnegård precies zoals een pure Merlot moet smaken. Het is dankzij de extra lange zomerdagen, waarop de druiven veel meer zonlicht krijgen dan bijvoorbeeld in Frankrijk, dat hij zulke mooie Merlot kan maken.
En die ijswijn, die wordt eigenlijk net zo gemaakt als in Canada. Ook in Zweden komen ’s winters altijd wel temperaturen van min 7°C voor. Die heb je nodig om de bevroren druiven te krijgen waarvan ijswijn wordt gemaakt. Bovendien koos Amnegård Vidal voor zijn ijswijn, het druivenras waarvan in Canada eveneens toppers gemaakt worden! Volgens hem is dat dé druif voor ijswijn. En het resultaat mag er zijn! Inmiddels won Amnegård met zijn ijswijn al diverse prijzen en kun je hem kopen op onder andere het vliegveld van Stockholm. (Wel even een gevulde portemonnee meenemen…)”.
TEKST: Arie Benda
BRON: Zweedse Ambassade / Wiki / Mariëlla Beukers