Wijnboek: Wijn Encyclopedie van Oz Clarke (2)

Oz Clarke met James MayGisteren schreven we het hier al op Wijnbloggers: vandaag zouden we een fragment uit het wijnboek Wijn Encyclopedie, A-Z Handboek van Wijnen van de wereld publiceren om je een idee te geven van dit mooie wijnboek. Geschreven door de Britse wijnjournalist en -criticus Oz Clarke verscheen dit wijnboek in 2004. Nieuw is het boek vrijwel nergens meer te verkrijgen, maar tweede hands vast nog wel.

Wijn Encyclopedie, A-Z Handboek van Wijnen van de wereld

Soms sta ik stil bij de vraag, wanneer dronk ik voor het laatst een slecht glas wijn? Geen overjarige wijn of een die naar kurk smaakt, of een restje wijn dat al te lang in de keuken stond – maar armoedig, muffe, slechte en zeer onaantrekkelijke wijn? En, behalve als ik pech heb gehad in de vorige maand, kan ik het me niet herinneren. Het niveau van de wijnbouw ligt tegenwoordig over de hele wereld zo hoog, dat een wijndrinker nooit anders dan een eerlijke, fatsoenlijke wijn hoeft te nuttigen. Dat was tien jaar geleden wel anders, om maar te zwijgen van generaties geleden.

En dan probeer ik soms, zonder veel succes, te bedenken hoeveel druivenvariëteiten van hoeveel verschillende wijnstreken in de wereld ik als professionele wijnproever geproefd heb in een doorsnee werkweek. Elke week zijn er wel voorbeelden van druiven te bedenken die ik nauwelijks ken, afkomstig van streken en dorpen die voor mij niet meer zijn dan een naam op de kaart. En ook dat was een generatie geleden heel anders.

Wijn boek - Wijn Encyclopedie Oz ClarkeIk zal een voorbeeld geven. Ik koos gisterenavond thuis willekeurig uit alle flessen, die ik toegestuurd krijg om te proeven (om jaloers van te worden; Arie), een twaalftal wijnen. Tussen de meest gewone wijnen zoals de Australische Shizar en de Chileense Chardonnay – tien jaar geleden zouden we niet zeggen dat ze gewoon waren en de meeste winkels zouden de wijnen niet in voorraad nemen – zaten prachtige wonderbaarlijke exemplaren. Ik werd me weer bewust hoe omvattend de wereld van de wijn is geworden. Er was een Bonarda uit Mendoza in Argentinië – een prachtige geurige rode wijn, een Carignan uit Marokko – krachtig maar goed. Ik had een Tannat uit Uruguay, een Cabernet Franc uit Californië, een Primitivo uit Zuid-Italië, een Viognier uit Zuid-Frankrijk en ga zo maar door. Er waren ook flessen uit Bordeaux, Bourgondië, Champagne en Chianti – maar zij trekken niet mijn aandacht en staken niet uit boven de minder bekende wijnen. Ieder van mijn op goed geluk, gekozen wijnen kreeg dezelfde kansen en geen van de beroemde wijnen beschouwde ik als beter. Als ik moet zeggen van welke wijn ik het meest genoten heb? Dan was dat de Bonarda uit Argentinië – een zo goed als onbekende druif van een grote wijngaard die ontwaakt na een eeuw van sluimeren – en de goedkoopste van het stel. Dat is het plezier van de moderne wijnwereld.

Voor mij is het opwindende van die wijnwereld dat we nu keuze hebben – eindeloze keuze uit de vele wijnen die ieder jaar uitgebreider wordt. Door die keuze wordt het spannend en uitdagend maar ook verwarrend. Maar daarom is er nu deze encyclopedie; om u te helpen wijs te worden uit deze overvloed aan smaken en heerlijkheden van de meest bekende en dure wijnen zoals uit de Bordeaux of de Bourgondië – waar de meesten van ons alleen maar van dromen – tot de eerste voorzichtige opbrengsten van kersverse wijngaarden en onbezongen valleien. Wijngaarden die in de tijd van de Romeinen al beroemd waren, zetten nu de eerste schreden op het pad van de moderne productiemethoden.

Het is mede aan ons wijndrinkers te danken dat er zoveel veranderd is. Als wij niet bereid waren nieuwe dingen uit te proberen, een beetje risico te nemen met onbekende gebieden en druiven, zouden wijnbouwers zich ook niet uitsloven om oude arealen tot leven te wekken en nieuwe te planten of meer te doen dan een paar populaire druiven te laten groeien. Als wij niet zo avontuurlijk ingesteld waren, dan zouden de wijnproducenten ons overspoelen met zeeën van Chandonnay, Sauvignon, Cabernet, Merlot, en Shiraz/Syrah, opzichtige etiketten en fantasierijke namen voor wijnen die op geen enkele manier van elkaar verschillen of iets van eigenheid bezitten. En deze encyclopedie zou dan natuurlijk geheel overbodig zijn.

Maar hij is wel nodig. We zitten midden in een revolutie in de wijnbouw, die het beste van het oude met het beste van het nieuwe met elkaar verenigt. De traditionele wijnbouwers realiseren zich dat de oude methodes niet de beste zijn en dat ze iets kunnen leren van de jonge beginners wier gesprekken doorspekt zijn met technopraat. Dat neemt niet weg dat de wijnboeren van de oude stempel versteld staan van hun heerlijke, naar zoet fruit, geurende wijn. En de innovatieve geesten leggen hun overtuiging in de gistrein-cultures, de wetenschappelijke formules en de roestvrijstalen koeltanks rustig terzijde. Ze luisteren met respect naar de oude boeren met hun wijnstokken en bedaarde methodes van wijnmaken. De methode waarbij de wijn zichzelf vormt zonder dat de druiven, gewend aan vrijheid, een onwrikbaar stramien opgelegd krijgen.

Het resultaat hiervan is dat de oude wijnmeesters uit  het hart van de klassieke wijnlanden, met name Frankrijk, Duitsland en Noord-Italië, heimelijk de lessen van de nieuwe golf hebben overgenomen en toegepast hebben op hun eigen wijnen. De klassiekers, gerijpt met technieken en op de wijze van de ‘Nieuwe Wijnwereld’, smaken beter dan ooit.

nieuw - oud - oz clarkeMaar wat houden de opvattingen van de ‘Nieuwe Wijnwereld’ in? Het is het geloof dat er geen excuus is voor de productie van slechte wijnen. Dat inzet, toewijding, aandacht voor detail, absolute properheid en hygiëne op de wijnboerderij noodzakelijk is. Net als het gebruik van technieken in de wijngaard waarbij fruit van de beste kwaliteit gebruikt wordt, ongeacht wat de traditie voorschrijft. Deze opvattingen zorgen dat je overal waar druiven groeien, een aangename wijn kan maken. Deskundige vinologen, vaak in Antipodes geschoold, waaieren tegenwoordig uit over Europa. Dankzij hun geestdrift is de ondrinkbare goedkope wijn, die vanuit het bassin van de Middellandse Zee in de ‘Wijnplas’ van de Europese Gemeenschap stroomde, van karakter veranderd. Deze rondtrekkende wijntovenaars hebben gezorgd voor verandering in de dorpen en hun gewoontes. Na generaties van zelfgenoegzaamheid en verwaarlozing zijn streken als het Portugese Ribatejo en Alentejo, het Spaanse La Mancha, de Franse Languedoc-Roussillon en het verre zuiden van Italië, weer vol vertrouwen. Door de toewijding en wilskracht van de Nieuwe Wijnwereld is ook Oost-Europa van haar wijncrisis en lethargie verlost.

Ook landen als Mexico, Uruguay, Brazilië en zelfs Argentinië en Chili hadden baat bij deze reizende maestro’s. En wat levert het ons op? Meer goede wijnen, met meer verschillende aroma’s van uiteenlopende druivenvariëteiten, afkomstig van veel heuvels, valleien, woestijnoases en kustvlaktes in de wereld dan ooit daarvoor. Het is voor ons zodat we uitgebreid en intens kunnen genieten. Deze encyclopedie helpt u hierbij. Alle druiven, de wijnjaren, de mensen, plaatsen en wijnsoorten zijn te vinden in dit naslagwerk. We hebben ons best gedaan deze enorme schat aan informatie zo toegankelijk mogelijk te maken en tot een plezier en genot om te lezen.

“Maar wat houden de opvattingen van de ‘Nieuwe Wijnwereld’ in? Het is het geloof dat er geen excuus is voor de productie van slechte wijnen.”

Oz Clarke

Titel: Encyclopedie: A-Z Handboek van wijnen van de wereld
Auteur: Oz Clarke
Uitgever: Areopagus

Nog geen reacties

Laat een reactie achter

Your email address will not be published.